Αποτελεί διοικητικό, οικονομικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο του νομού.
Οι πρώτες ασφαλείς πληροφορίες για την ύπαρξη της Καρδίτσας ανάγονται στον 15ο αιώνα και προέρχονται από οθωμανικές διοικητικές πηγές. Το «Καρδίτσα» θεωρείται κατά μία εκδοχή παραφθορά του σλαβικού «Gradista», το οποίο σημαίνει «οριοθετημένος, οχυρωμένος τόπος», χωρίς όμως να εντοπίζεται διαχρονικά κάποια φρουριακή κατασκευή στην περιοχή. Κατά άλλη εκδοχή, η ονομασία της πόλης προέρχεται από την λέξη «καρυδιά – καρυδίτσα».
Η πόλη φημίζεται για την πολύ καλή ρυμοτομία της, μια και είναι πεδινή, τους πολλούς πεζόδρομους και το δίκτυο ποδηλατοδρόμων της. Oι ευρύχωρες πλατείες, το μεγάλο πάρκο «Παυσίλυπο», οι πεζόδρομοι, οι μικροί πευκώνες και τα καλλωπιστικά φυτά, ανάμεσα σε παλαιά και σύγχρονα κτίρια, δίνουν αέρα και ξεχωριστό χρώμα στην πόλη. Εκεί και το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς, αντιπροσωπευτικό δείγμα του αρχιτεκτονικού ρυθμού που έγινε γνωστός ως «Mοντέρνο Kίνημα».
