Η αιθέρια λίμνη Δόξα και τα χωριά στο οροπέδιο του Φενεού συνιστούν έναν τόπο γεμάτο εκπλήξεις, απόλυτα σίγουρο ότι θα σε κάνει για πάντα δικό του.
Ορεινή Κορινθία | Ο παράδεισος που έπεσε στη γη
Κείμενο, φωτογραφίες: Παναγιώτης Τριτάρης
Είναι Παρασκευή βράδυ, είναι πολύ αργά πια να ψάχνεις διεξόδους διαφυγής στο Google Maps και «είναι βάσανο ο φίλος που φωνάζει εκδρομή». Χρειάζεσαι επειγόντως μία απόδραση «αμέσου δράσεως». Κάτι κοντινό, κάτι σχετικά εύκολο, κάτι βαθιά όμορφο, κάτι σαν έναν μαγικό Παράδεισο της διπλανής πόρτας. Η λύση υπάρχει, και είναι ότι καλύτερο μπορεί να σου συμβεί σε απόσταση μόλις δυο ωρών από την Αθήνα. Η Ζήρεια, τα χωριά του Φενεού και η μαγευτική λίμνη Δόξα είναι από εκείνους τους προορισμούς που έχουν εκείνο το ξεχωριστό χάρισμα: να είναι τόσο απλό το να φθάσεις έως εκεί και τόσο πολύπλοκο και γεμάτο εκπλήξεις το να τον ανακαλύψεις.
Info: Περιφέρεια Πελοποννήσου
Είναι ένας τόπος για όλους και για όλα. Για μονοήμερη βολτίτσα ή για πιο χαλαρό weekend. Για ξεκούραση και περισυλλογή ή για σπορ στη φύση μέχρι τελικής πτώσης. Για πόζες στα social media ή για απομόνωση και ενδοσκόπηση. Για μύστες του καλού φαγητού ή για θιασώτες του λιτού βίου με θέα τα αστέρια στο αντίσκηνο πλάι στη λίμνη. Για πλούσιους και φτωχούς και όλα τα ενδιάμεσα. Και για κάθε εποχή, τον χειμώνα με τα χιόνια και την γαλήνια σιωπή, την άνοιξη με την φύση να οργιάζει, τα καλοκαίρια της ραστώνης των πλάτανων, η το φθινόπωρο των ασύλληπτων χρωμάτων.
Αν και σχετικά πρόσφατα ενταγμένη στο τουριστικό «κάδρο» της Πελοποννήσου, η περιοχή έχει μεγάλη και μακρά ιστορία, όπως φανερώνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα αλλά και οι αναφορές στον Όμηρο για συμμετοχή των Φενεατών στον Τρωικό Πόλεμο. Ο τόπος φαίνεται να έχει αδιάλειπτη παρουσία στην ελληνική ιστορία, κάνοντας αισθητή την παρουσία του στην Επανάσταση του 1821 αλλά και σε άλλες μικρές ή μεγάλες στιγμές της πιο πρόσφατης ελληνικής διαδρομής. Παρά την πολύπλοκη γεωλογική διάταξη της περιοχής, με τα ψηλά βουνά που τον οριοθετούν να δημιουργούν μία αίσθηση απομόνωσης, οι κάτοικοί της κατάφεραν να επιβιώσουν σε έναν πολύ δύσκολο τόπο. Και να τον αξιοποιήσουν στο μέγιστο δυνατό, δημιουργώντας ένα αυτάρκες οικοσύστημα με τοπικά προϊόντα όπως τα περιβόητα κρέατα, τα τυροκομικά, τα πάσης φύσεως όσπρια, το μέλι, τα καρύδια και πολλά άλλα που ακόμα και σήμερα είναι ξακουστά σε όλη την Ελλάδα.
Η περιοχή ήταν ένα καλά κρυμμένο μυστικό μεταξύ των ψαγμένων ταξιδευτών της άγνωστης Ελλάδας για πολλά χρόνια, μέχρι να εμφανιστεί στο προσκήνιο ο κυρίαρχος πλέον λόγος για την αλματώδη τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών, η κουκλίστικη λίμνη Δόξα.
Μία τεχνητή λίμνη σε υψόμετρο 900 μέτρων που ολοκληρώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 με βασικό στόχο την άρδευση των καλλιεργειών στον κάμπο. Και η οποία αποτελεί μία ιδανική απόδειξη ότι οι ανθρώπινες επεμβάσεις στο περιβάλλον μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο τόσο το αισθητικό κομμάτι όσο και την γενικότερο αναπτυξιακό πεπρωμένο μιας ολόκληρης περιοχής.
Στα σμαραγδένια νερά της αντικατοπτρίζονται τα ψηλά γύρω βουνά, στα 4,5 χιλιόμετρα της περιμέτρου της μπορεί κανείς να απολαύσει κάθε είδους δραστηριότητα και αναψυχή, ενώ η φυσική προεξοχή μέσα στη λίμνη με το εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου στην άκρη του είναι το απαραίτητο ινσταγκραμικό highlight. Ιδανικός προορισμός για οικογένειες με παιδιά, τα οποία θα βρουν αρκετές ενασχολήσεις για να «ξεκολλήσουν» από τα κινητά τηλέφωνα (ποδήλατα στην ξηρά και στην λίμνη, ιππασία, πεζοπορία, υπαίθρια πικ-νικ), αλλά και για όσους θέλουν να απολαύσουν από κοντά την μοναδική φύση της περιοχής αντικρίζοντας χαράματα την απόλυτη ηρεμία της λίμνης από το αντίσκηνο ή το τροχόσπιτό τους.
Λίγο πιο ψηλά από την λίμνη βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, από το μπαλκόνι του οποίου μπορεί κανείς να απολαύσει μία μοναδική θέα στη λίμνη, στο οροπέδιο του Φενεού και στα γύρω βουνά. Η μονή είναι ανοιχτή όλο τον χρόνο και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ιδίως το επιχρυσωμένο τέμπλο κατασκευασμένο το 1762 όσο και το μικρό κρυφό πατάρι στο οποίο λειτουργούσε το Κρυφό Σχολειό. Όλοι ανεξαιρέτως οι επισκέπτες θα δεχθούν κέρασμα από ένα απίθανο γλυκό τριαντάφυλλο, που καλλιεργούν και παράγουν οι ίδιοι οι μοναχοί, με την συγκομιδή του τον Μάιο κάθε χρονιάς να είναι μία πολύ ευχάριστη και ευωδιαστή αφορμή για να βρεθεί κανείς στο μοναστήρι.
Εκτός από την λίμνη, ξεχωριστό ενδιαφέρον έχουν και τα πολλά μικρά χωριά που αναπτύσσονται στους πρόποδες των βουνών γύρω από το οροπέδιο. Το κεφαλοχώρι της περιοχής είναι η Γκούρα που βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μέτρων στις πλαγιές της Ζήρειας. Ένα πολύ όμορφο χωριό αναπτυγμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά της Ζήρειας, με σπίτια φτιαγμένα από πέτρα από φημισμένους μαστόρους της περιοχής.
Σημείο αναφοράς του χωριού είναι η εντυπωσιακή εκκλησία των Ταξιαρχών που χρονολογείται από το 1880 ενώ αναπόφευκτη είναι η στάση στην πανέμορφη πλατεία για καφέ και γλυκό ή μεζέδες και τσίπουρο για τους πιο μερακλήδες. Απέναντι ακριβώς στέκεται ακόμα το αρχοντικό του οπλαρχηγού Νικόλαου Γκούρα, χαρακτηριστικό δείγμα της ντόπιας αρχιτεκτονικής και του κύρους της περιοχής στην εποχή της Επανάστασης. Η Γκούρα είναι και το εμπορικό κέντρο της περιοχής, με τα περισσότερα εμπορικά καταστήματα, ΑΤΜ, ξενοδοχεία, ΚΕΠ, το ταχυδρομείο και το Κέντρο Υγείας.
Το Στενό είναι ένα ακόμα από τα πολύ όμορφα χωριά της περιοχής, με κεντρικό σημείο τον τεράστιο πλάτανο με την πηγή που αναβλύζει μέσα από τον κορμό του, ενώ στον δρόμο προς Ταρσό αξίζει μία παράκαμψη προς ένα παράξενο γεωλογικό σχηματισμό, που όχι τυχαία το ονομάζουν «τα Μετέωρα της Πελοποννήσου». Εκεί ψηλά, λαξεμένο μέσα σε έναν κάθετο βράχο βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας των Βράχων το οποίο αξίζει να επισκεφτεί κανείς ώστε να θαυμάσει από κοντά τις μυστικές αίθουσες, τα κρυφά περάσματα και όλα όσα η πίστη σε κάτι ανώτερο κάνει τους ανθρώπους να ξεπερνούν τα όριά τους.
Απέναντι από την Γκούρα βρίσκεται ο Φενεός, η Συβίστα όπως το λένε οι παλαιότεροι με ένα πολύ ενδιαφέρον λαογραφικό μουσείο και την πανέμορφη εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. Υπάρχει και η Αρχαία Φενεός με το μουσείο στο οποίο στεγάζονται τα ευρήματα από τις ανασκαφές, και λίγο πιο πάνω το -όνομα και πράγμα- Πανόραμα, με απίστευτη θέα στο οροπέδιο. Ακριβώς απέναντί τους στις πλαγιές της Ζήρειας βρίσκονται η Μοσιά και το Μεσινό, τα πρώτα χωριά που συναντά κανείς καθώς κατηφορίζει ερχόμενος από Αθήνα, αποτελώντας την καλύτερη εισαγωγή στον μαγικό κόσμο του Φενεού.
Η περιδιάβαση της περιοχής του οροπεδίου του Φενεού μπορεί να καλύψει άνετα μία ημερήσια βόλτα ή ένα πιο χαλαρό διήμερο, το οποίο μπορεί να συνδυαστεί με αποδράσεις σε γύρω περιοχές όπως τα Τρίκαλα στην άλλη πλευρά της Ζήρειας. Ότι και να προτιμήσετε, η λίμνη Δόξα και η καθηλωτική φύση της περιοχής είναι κάτι παραπάνω από μία ευκαιριακή απόδραση από την Αθήνα μακριά από τα καθημερινά άγχη. Είναι πρώτα και κύρια μία υπόσχεση. Ότι θα επιστρέψεις ξανά και ξανά, αναζητώντας σε κάθε εποχή εντελώς διαφορετικές εικόνες και νέες εμπειρίες που συνδυάζουν το οικείο με το αναπάντεχο. Ότι ακριβώς χρειάζεστε ένα βράδυ Παρασκευής με τον φίλο να καλεί βασανιστικά για εκδρομή και την ευδαιμονία της Ζήρειας να απέχει μια ανάσα.
Μετάβαση – Διαδρομές
Μόλις 170 χιλιόμετρα χωρίζουν την Αθήνα από το οροπέδιο του Φενεού, τα οποία καλύπτονται περίπου σε δύο ώρες. Ιδανική απόσταση για μία μονοήμερη εκδρομή και μία πολύ όμορφη διαδρομή που περνά δίπλα από την Στυμφαλία, ανηφορίζει στο διάσελο πάνω από την Καστανιά και κατηφορίζει με θέα που κόβει την ανάσα προς τον Χελμό και τον «κάμπο» του Φενεού. Για την επιστροφή προτείνουμε να ακολουθήσετε μερικές πολύ όμορφες εναλλακτικές διαδρομές. Να κατηφορίσετε προς το Δερβένι μέσα από μία εκπληκτικής ομορφιάς κοιλάδα και το πανέμορφο χωριό Ευρωστίνη. Ή να πάτε προς τα Τρίκαλα μέσω της μοναχικής αλλά πανέμορφης Καρυάς των 1.350 μέτρων, απ’όπου ανάλογα την εποχή μπορείτε να κάνετε μία παράκαμψη -αν δεν υπάρχουν πολλά χιόνια- προς την αλπική λίμνη Δασίου. Μπορείτε επίσης να κατευθυνθείτε προς Κλειτορία και επιστροφή μέσω Βυτίνας. Ή για hardcore 4×4 να κάνετε τα 18 χιλιόμετρα χωματόδρομου που σας χωρίζουν από την Ζαρούχλα σε μία από τις πιο όμορφες ορεινές διαβάσεις της Ελλάδας. Κάποιες από αυτές τις διαδρομές είναι δύσκολες έως αδύνατες στην πρόσβαση κατά την διάρκεια του χειμώνα, οπότε καλό θα ήταν να έχετε ξεκάθαρη πληροφόρηση πριν μπείτε σε «περιπέτειες» και χάσετε χρόνο και την διάθεσή σας.
Διαμονή
H έντονη τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών έχει φέρει και μία συνολική αναβάθμιση στα καταλύματα και τις υπηρεσίες που παρέχονται στους επισκέπτες της περιοχής του Φενεού. Ενδεικτικά σημειώνουμε τα ξενοδοχεία “Όλβιος» στην Γκούρα με εξαιρετική θέα στο οροπέδιο και πολύ καλό πρωινό, το “Pasithea Mountain Chalet” στον Φενεό με εξίσου εντυπωσιακή θέα και την ξύλινη αισθητική ορεινού σαλέ, το «Ακροθέα» στην Γκούρα με τα πολύ προσεγμένα δωμάτια και την απεριόριστη θέα προς τον Χελμό και το οροπέδιο και το «Εύχαρις Φιλόξενον» με τα ωραία στούντιο με τζάκι και τους πολύ φιλόξενους ιδιοκτήτες. Tip: Επειδή οι κλίνες είναι σχετικά περιορισμένες για το πλήθος του κόσμου που φθάνει πλέον στην περιοχή, καλό θα ήταν να κάνετε την κράτηση αρκετές ημέρες νωρίτερα, έτσι ώστε να επιτύχετε και καλύτερες τιμές. Για τις ημέρες των εορτών ή κάποιες μεγάλες αργίες, ιδίως τον χειμώνα, θα πρέπει να προνοήσετε πολύ καιρό πριν.
Φαγητό
Πολλές οι επιλογές, με τοπικά προϊόντα και κλασικές ορεινές γεύσεις, με έμφαση στα καλά ντόπια κρέατα και στα όσπρια τα οποία είναι διάσημα σε όλη την Ελλάδα. Ενδεικτικά σημειώνουμε την ταβέρνα «Το Μπουκούνι» στην Γκούρα με πολύ ωραία αρνίσια μπιφτέκια, η ταβέρνα «Κάπρης» στην Αρχαία Φενεό με αρκετά κυνήγια και αγριογούρουνο σε διάφορες εκδοχές, οι δυο ταβέρνες στο Στενό, η «Ηρώ» και ο «Πλάτανος» με πολύ ωραία μαγειρευτά, η «Τρίκρηνα» στο Μεσινό για τα κορυφαία κρέατά της και με ωραία θέα.
Tip: Σε αργίες ή όμορφες «εκδρομικές» Κυριακές, φροντίστε να κλείσετε τραπέζι όπου επιλέξετε, γιατί ο κόσμος που μαζεύεται πλέον στην περιοχή έχει αυξηθεί πάρα πολύ.
Το οδοιπορικό δημοσιεύθηκε στην πολυτελή έκδοση «Διακοπές» Χειμώνας 2021.
Κείμενο, φωτογραφίες: Παναγιώτης Τριτάρης
Δείτε επίσης:
Λίμνη Δόξα: Εξερευνήστε μια από τις ωραιότερες λίμνες της Ελλάδας
